Hard-coded id of currently selected item: . JSON version of its record is available from Blacklight on e.g. ??
Metadata associated with selected item should appear here...
Arundel MS 490
- Record Id:
- 040-002039773
- Hierarchy Root Ancestor Record Id:
- 032-002039280
- MDARK:
- ark:/81055/vdc_100000000395.0x000332
- LARK:
- ark:/81055/vdc_100056008282.0x000001
- SLARK:
- Format:
- ISAD(G)
- Reference (shelfmark):
- Arundel MS 490
- Title:
- Decretum Gratiani; Collectio Eberbacensis
- Scope & Content:
-
This manuscript was written at the very end of the 12th century in Northern France, more likely in Sens than in Paris (see Stirnemann, 'En quête de Sens' (2007), p. 305). The conciliar canons of the third Council of Lateran (1179) provide the terminus a quo for the manuscript. The manuscript contains the Decretum Gratiani (Decretals of Gratian) or Concordantia Discordantium Canonum (Concordance of the Discordant Canons) by Gratian (d. c 1160) [ff. 1r-209v], with a common set of glosses in the margins. These include an unusual set of glosses by Master Rufinus (d. before 1195), and glosses deriving from the Summa super Decretum Gratiani (Compendium on Gratian's Decretals) by Stephen of Tournai (b. 1128, d. 1203), bishop of Tournai, along with anonymous glosses of French origin (see Weigand, 'The Glossa Ordinaria' (2008), p. 72).
The Decretum is supplemented with a collection of decretals and canons from Tours and Lateran councils. This collection is commonly called Collectio Eberbacensis (Collection of Eberbach)and is divided into 25 sections comprising 111 chapters. Although this collection derives from a Continental, possibly Roman, source it provides evidence of English influence as several decretals are addressed to English prelates.
Contents:
ff. 1r-209v: Decretum Gratiani sive Concordantia Discordantium Canonum (the Decretals of Gratian or Concordance of the discordant canons) with marginal and interlinear glosses; preceded by capitula (ff. 1r-7r) beginning: 'In prima parte agitur de iusticia naturali'. First part (ff. 7r-54r), beginning: 'Humanum genus duobus regitur [...] Divine leges natura, humane moribus constant. Omnes leges aut divine sunt'; second part (ff. 54r-193r), beginning: 'Quidam habens filium obtulit eum ditissimo cenobio [...] Simoniaci gratiam non prestant quam vendere querunt'; third part (ff. 193r-209v), beginning: 'De ecclesiarum consecratione et de missarum celebrationibus non alibi quam in sacratis domino locis absque magna necessitate fieri debere'.
ff. 210r-221r: Collectio Eberbacensis, a collection of decretals and canons. The decretals are mainly from Pope Alexander III (d. 1181) to English ecclesiastics, and the canons are from the sixth Council of Tours (1163) and the third Council of Lateran (1179), beginning: 'Alexander papa III Symoni abbati Sancti Albani respondens quæstioni de restituenda possessione cuilibet spoliato in absentia partis alterius.'
Decoration:
One large initial with a full border in colours and gold with foliate patterns, animals and figures (f. 1r).
Thirty-eight large foliate 'Channel-style' initials with white lions, dragons, hybrid creatures, or human or animal head or tail terminals in gold and colours, and gold letters (ff. 7r, 54r, 66r, 75v, 81r, 82v, 84r, 87v, 89v, 91r, 92v, 98r, 105r, 107r, 109r, 111v, 119r, 121r, 122v, 123r, 124v, 125v, 130r, 142v, 148v, 150v, 154v, 161r, 161v, 163v, 164v, 169v, 187v, 188v, 192v, 193r).
Large red and blue puzzle initials with penwork decoration. Small red or blue initials, most with penwork decoration in the other colour or in black. Chapter numbers and headings in red or blue letters.
- Collection Area:
- Western Manuscripts
- Project / Collection:
- Arundel Manuscripts
England and France 700-1200 Project - Hierarchy Record Ids:
- 032-002039280
040-002039773 - Is part of:
- Arundel MS 1-550 : Arundel Manuscripts
Arundel MS 490 : Decretum Gratiani; Collectio Eberbacensis - Hierarchy:
- 032-002039280[0491]/040-002039773
- Container:
- View / search within Archive / Collection: Arundel MS 1-550
- Record Type (Level):
- File
- Extent:
-
A parchment codex
- Digitised Content:
- https://iiif.bl.uk/uv/#?manifest=https://bl.digirati.io/iiif/ark:/81055/vdc_100056008282.0x000001
- Thumbnail:
- Languages:
- Latin
- Scripts:
- Latin
- Start Date:
- 1175
- End Date:
- 1199
- Date Range:
- 4th quarter of the 12th century
- Era:
- CE
- Access:
-
Please request the physical items you need using the online collection item request form.
Digitised items can be viewed online by clicking the thumbnail image or digitised content link.
Readers who have registered or renewed their pass since 21 March 2024 can request physical items prior to visiting the Library by completing
this request form.
Please enter the Reference (shelfmark) above on the request form.If your Reader Pass was issued before this date, you will need to visit the Library in London or Yorkshire to renew it before you can request items online. All manuscripts and archives must be consulted at the Library in London.
This catalogue record may describe a collection of items which cannot all be requested together. Please use the hierarchy viewer to navigate to individual items. Some items may be in use or restricted for other reasons. If you would like to check the availability, contact our Reference Services team, quoting the Reference (shelfmark) above.
- User Conditions:
- Letter of introduction required to view this manuscript
- Physical Characteristics:
-
Materials: Parchment.
Dimensions: 410 x 275 mm (text space 270 x 160 mm, in two columns).
Foliation: ff. 221 (+ 3 unfoliated modern paper flyleaves at the beginning and 3 at the end).
Script: Protogothic.
Binding: British Museum/British Library in-house. Marbled endpapers.
- Custodial History:
-
Origin: Paris or Sens, Northern France.
Provenance:
? The Cistercian abbey of Clairvaux, founded in 1115: perhaps owned by the abbey, the mother house of Eberbach (see Landau, 'Zisterzienserbibliotheken und Kanonisches Recht' (2008), p. 198).
The Cistercian abbey of St Mary, Eberbach, founded in 1136: its 13th-century ownership inscription 'Iste liber est gloriose virginis Marie in Ebirbach' (f. 5r); perhaps added the 14th-century annotation that replaces a lacking paragraph, beginning: 'Hic deficit textus' (f. 96r).
? Thomas Howard (b. 1585, d. 1646), 2nd earl of Arundel, 4th earl of Surrey, and 1st earl of Norfolk, art collector and politician.
Henry Howard (b. 1628, d. 1684), 6th duke of Norfolk, presented to the Royal Society in 1667.
The Royal Society, London: its ink stamp: 'Soc. Reg. Lond / ex dono HENR. HOWARD / Norfolciensis.' (f. 1r).
Purchased by the British Museum from the Royal Society of London together with 549 other Arundel manuscripts in 1831.
- Information About Copies:
-
Full digital coverage available for this manuscript: see Digitised Manuscripts at http://www.bl.uk.manuscripts/.
Select digital coverage available for this manuscript: see Catalogue of Illuminated Manuscripts at http://www.bl.uk/catalogues/illuminatedmanuscripts/welcome.htm.
- Publications:
-
Catalogue of Manuscripts in The British Museum, New Series, 1 vol. in 2 parts (London: British Museum, 1834-1840), I, part I: The Arundel Manuscripts, pp. 134-36.
C. Lefebvre, 'Eberbacensis Collectio', in Dictionnaire de Droit Canonique, ed. by Raoul Naz, 7 vols (Paris: Letouzey and Ané, 1935-1965), V (1955), pp. 134-37.
W. R. Tymms and M. D. Wyatt, The Art of Illuminating as Practised in Europe from the Earliest Times (London: Day, 1860; repr. Studio Editions, 1987), pl. XIII.1.
Walther Holtzmann, 'Collectio Eberbacensis', Zeitschrift der Savigny-Stiftung für Rechtsgeschichte, 27 (1928), 548-55 (p. 549).
C. H. Talbot, 'Cistercian Manuscripts in England', Collectanea Ordinis Cisterciensium Reformatorum, 14 (1952), 208-12, 264-77 (p. 267).
P. Ambrosius Schneider, 'Deutsche und französische Cistercienser-Handschriften in englischen Bibliotheken', Cistercienserchronik, 61/62 (1962), 43-54 (p. 51, no. 40).
Charles Duggan, Twelfth-century Decretal Collections and Their Importance in English History (London: The Athlone Press, 1963), pp. 126-28.
Studies in the Collections of Twelfth-century Decretals, from the Papers of the Late W. Holtzmann ed., trans. and rev. by C. R. Cheney and Mary Cheney, Monumenta Iuris Canoniscis. Series B: Corpus Collectionum, 3 (Vatican: Biblioteca Apostolica Vaticana, 1979), p. xxv.
Sigrid Krämer and Michael Bernhard, Handschriftenerbe des deutschen Mittelalters, 3 vols, Mittelalterliche Bibliothekskataloge: Deutschlands und der Schweiz, Supplement 1, ed. by Bernhard Bischoff (Munich: Beck, 1989-1990), III: Handschriften-Register, p. 303.
Nigel F. Palmer, Zisterzienser und ihre Bücher: Die mittelalterliche Bibliotheksgeschichte von Kloster Eberbach im Rheingau unter besonderer Berücksichtigung der in Oxford und London aufbewahrten Handschriften (Regensburg: Schnell and Steiner, 1998), pp. 72, 246, 283, figs 54, 55, 169.
Patricia Stirnemann, 'En quête de Sens', in Quand la peinture était dans les livres: Mélanges offerts à François Avril, ed. by Mara Hofmann, Eberhard König and Caroline Zöhl (Turnhout: Brepols, 2007), pp. 303-11 (p. 305).
Peter Landau, 'Zisterzienserbibliotheken und Kanonisches Recht', in Die Zisterzienser und ihre Bibliotheken: Buchbesitz und Schriftgebrauch des Klosters Altzelle im europäischen Vergleich, ed. by Tom Graber, Martina Schattkowsky (Leipzig: Leipziger Universitätsverlag, 2008), pp. 291–306 (p. 298).
Rudolf Weigand, 'The Development of the Glossa ordinaria to Gratian's Decretum', in The History of Medieval Canon Law in the Classical Period, 1140-1234: From Gratian to the Decretals of Pope Gregory IX, ed. by Wilfried Hartmann and Kenneth Pennington (Washington: Catholic University of America Press, 2008), pp. 55-97 (pp. 64, 72).
James A. Brundage, The Medieval Origins of the Legal Profession: Canonists, Civilians, and Courts (Chicago: University of Chicago Press, 2008), pp. 176, n. 33; 503.
John C. Wei, ' Gratian's 'Decretum' in France and Halberstadt', in Rechtshandschriften des deutschen Mittelalters, ed. by Patrizia Carmassi and Gisela Drossbach (Wiesbaden: Harrassowitz, 2015), pp. 363-82.
John C. Wei, 'A Discussion and List of Manuscripts Belonging to the ∑-group (S-group)', in Repertorium Iuris Canonici, ed. by Anders Winroth (Yale: Department of History, 2015) «https://sites.google.com/site/repertoriumiuriscanonici/home/gratian/s-group#_ftnref» [accessed 29 November 2016].
Giovanna Murano, 'Graziano e il Decretum nel secolo XII', Rivista Internazionale di Diritto Comune, 26 (2015), 61-139 (p. 120).
- Material Type:
- Archives and Manuscripts
- Legal Status:
- Not Public Record(s)
- Notes:
- This manuscript is part of The Polonsky Foundation England and France Project: Manuscripts from the British Library and the Bibliothèque nationale de France, 700-1200.
- Names:
- Alexander III, Pope, c 1100-1181,
see also http://isni.org/isni/0000000455381808,
see also http://viaf.org/viaf/307158035
Gratian, jurist, monk and writer, fl 1st half of the 12th century,
see also http://isni.org/isni/0000000121270841,
see also http://viaf.org/viaf/33242385
Master Rufinus, d before 1195,
see also http://isni.org/isni/0000000362345023,
see also http://viaf.org/viaf/224753017
Stephen of Tournai, Bishop of Tournai, 1108-1203,
see also http://isni.org/isni/0000000081553416,
see also http://viaf.org/viaf/74648663 - Subjects:
- Law
- Places:
- Paris, France
Sens, France - Related Material:
-
Catalogue of Manuscripts in The British Museum, New Series, 1 vol. in 2 parts (London: British Museum, 1834-1840), I, part I: The Arundel Manuscripts, pp. 134-36:
'Codex membranaceus, in folio, ff. 22 1, sec. xiv., elegantissimus, olim monasterii B. Mariæ Virginis in Ebirbach.
1. Gratiani Clusini Decretorum discordantium concordia; preæmittitur præfatio in qua de contentis libri fuse agitur. fol. 1.
2. Alexandri Papae III. epistolarum decretalium decretorumique collectio: scilicet, Symoni, Abbati S. Albani, respondens quæstioni de restituenda possessione cuilibet spoliato in absentia partis alterius. fol. 210. Eidem, de quæstione appellationis ad sedem apostolicam. fol. 210. Archiepiscopo Senonensi, de quæstione, utrum liceat judici delegato non ordinario, sine literis citatoriis cogere contumacem ut veniat, aut damnare si non venerit. fol. 210. J., Basilicæ duodecim apostolorum Presb. Card. Ap. sed. Leg., de questione, an electionem electi, qui nuper, abjttrato schismate, ad unitatem ecclesiæ rediit, confirmari debeat. fol. 210. Placentino Episcopo, de novis testibus recipiendis. fol. 210. b. Excerptum ex literis ejusdem Alexandri Papæ de exceptionibus, fol. 210. b. Brixiensi Episcopo, de causa matrimonii in dioc. Veronensi. fol. 210. b. Dunelmensi Episcopo, de quæstione, utrum filii sacerdotum, si idonei inventi fuerint, ad sacros possint ordines promoveri. fol. 210. b. Cantuariensi Archiepiscopo, de leprosis, ut uxores viros sequantur. fol. 210. b. Herefordensi Episcopo, de viro, qui filiam sibi desponsatam, matrem in uxorem habuit. fol. 210. b. Januensi Episcopo, de quæstione, utrum recusationes admittere debeat in causis absque remedio appellationis illi commissis. fol. 210.b. Ramesiensi Abbati et Archidiac. Eliensi, de causa inter monachos Croilandenses et canonicos Leicestrenses, nee non etiam Gervasium clericum, super ecclesiis de Neptun. et Arestun. fol. 2l1. Episcopo Termulano, de filiis ante divortium habitis. fol. 211. Cantuariensi Arehiepiscopo, de quæstione, utrum absolutio excommunicati teneat, si occultatis excessibus absolutionis beneficium meruerit. fol. 211. Eidem, de appellantibus ad Papam. fol. 211. Eidem, de iis, quii absque consensu diocesiani episcopi se in ecclesias intrudunt. fol. 211. Decreta quatuor in concilio Turonensi. fol. 211. Wigorniensi Episcopo, de appellantibus ad sedeni Romanam post episcopi citationem. fol. 211. b. Cantuariensi Archiepiscopo, de clericis in provincia ejus fornicantibus. fol. 211. b. Cantuariensis ecclesiæ Suffraganeis, increpans eos de assertione, quod Cant. Archiepiscopus nullam causam de episcopatibus eorum audire debeat, nisi per appellationem perferatur ad ipsum. fol. 211. b. Lexoviensi Episcopo, de judice delegato aliisque quæstionibus. fol. 211. b. Turonensi Anchiepiscopo, utrum Liceat spurios et servos ad ordines promovere, fol. 212. Lexoviensi Episcopo, prohibens, ne virum aut uxorem ejus, nisi ambo habitum religionis assumpserint, ad religionem transire permittat. fol. 212. Salenitano Archiepiscopo, de nuptiis aliisque quæstionibus. fol. 212. Wintoniensi Episcopo, de potestate judicis delegati aliisque. fol. 212. b. Herefordensi Episcopo, utrum sacerdotes qui religionis habitum susceperunt, et antequam vinculo professionis essent astricti, ad priorem statum reversi sunt, permittendi sint ecclesias habere, etc. fol. 212. b. Wintoniensi Episcopo de viro, qui fide data mulieri, aliam in uxorem duxerit. fol. 213. Wigorniensi Episcopo, de appellatione ad sedem Romanam. fol. 213. Cantuariensis ecclesiæ Suffraganeis, de quibusdam puniendis, non obstante appellationis obtentu. fol. 213. Strigoniensi et Colonensi Archiepiscopis, ut conjugatus in rnonasterium converti desiderans, suscipi prohibeatur, nisi uxor similiter convertatur. fol. 213. Exoniensi Episcopo, de homicida aliisque. fol. 213. b. Senonensi Archiepiscopo, de appellatione ad sedem Romanam. fol. 214. Herefordensi Episcopo, de laico monasterium ingresso, uxore in seculari liabitu remanente. fol. 214. Rothomagensi Archiepiscopo et Abbati Gemeticensi, de adversariis ecclesiasticorum, qui literas commissionis a papa impetrant, compellandis et examinandis. fol. 214. Cantuariensi Archiepiscopo, de pecunia pro scholis non extorquenda. fol. 214. Universis monachis et canonicis regularibus per Cantuariæ provinciam, de præsentatione idoncorum clericorum ad ecclesias. fol. 214. Cantuariensi Archiepiscopo et ejus suffraganeis, de fructibus ecclesiarum vacantium curandis. fol. 214. Eisdem, quod nemini infra quartum decimum annum constituto personatum cujuslibet ecclesiæ concedere præsumant. fol. 214. Eisdem, quod clerici ecclesias sine assensu diocesiani episcopi vel officialis recipiunt. fol. 214. b. Eisdem, contra quosdam, qui in sacerdotio geniti ecclesias, in quibus patres eorum dicuntur personatum habuisse, sibi paterna successione itsurpare præsumunt. fol. 214. b. Cantuariensi Archiepiscopo, contra Judæos, qui parochias ecclesiarum emptionis vel conductionis seu pignoris titulo detinent occupatas. fol. 214. b. Eidem, contra quosdam, qui, uxoribus suis relictis, concunbinis adhærere non dubitaverant. fol. 214. b. Eidem, de quodam excommunicato, qui sedem apostolicam visitaverat et absolutionis beneficium obtinuerat. fol. 214. b. Eidem, de quorundam appellatione ad sedem apostolicam. fol. 214. b. Eidem, de filiis clericorum amovendis, qui tenent ecclesias in quibus patres eorum personæ fueruiit. fol. 215. Eidem, de clericis in provincia ejus fornicantibus. fol. 215. Termulano Episaopo, de filiis quorundam in ter quos divortii sententia lata fuerat. fol. 215. Wigorniensi Eppiscopo, utrum illi qui se a religionem coram episcopo devoverunt transituros et habitum religionis suscipiuilt, si postmodum uxores duxerint, cogendi sint eas dimittere, etc. fol. 215. Rernensi Archiepiscopo, de appellationibus aliisque quæstionibus variis. fol. 215. b. Eboracensi Archiepiscopo, denegans petitionem ejus de compellendis monachis albis vel nigris, eanonicis regularibus vel secularibus, ad solvendas decimas de terris conductis, quas habent ad terminum vel ad firmam. fol. 216. S. Petri super Clivum Abbati, de castigandis quibusdam subditorum ejus. fol. 216. Londoniensi Episcopo, de archichacono ejus, qui, co inconsulto, personas instituerat in ecclesiis. fol. 116. Atrebatensi Episcopo, de hostia quodam sacrata, cujus pars fere media in corpus Christi conversa fuit, ita ut carnea videatur. fol. 216. b. Vigiliensi Episcopo, utrum pro ecclesiarum consecratione quicquam proeter procurationem moderatam habere debeat. fol. 216. b. Toletano Archiepiscopo, utrum deferendum sit appellationibus quae super manifestis criminibus interponuntur, etc. fol. 216. b. Cusentino Archiepiscopo, de quodam laico a diacono arehiepiscopi in ludo baculorum interempto. fol. 217. Abbati de Hus, de quibusdam in monasterio ejus, quos sine licentia Rom. pontifieis Don poterat absolvere. fol. 217. Andrensi Episcopo, quid sit faciendum de clericis qui ecclesias a suis parentibus construetas hæreditario jure sibi vindicant. fol. 217. S., Duci Venetiarum, de controversia quadam inter clericum et laicum de terra ejusdem ducis. fol. 217. Zevorensi Episcopo, deG., presbytero quodam, et de aliis clericis excommunicatis, qui in ecclesia S. Jacobi, infra muros ejus civitatis sita, divina celebrant. fol. 217. Barensi Archiepiscopo, de eo, qui mulierem quandam desponsaverit, tametsi se alteram ducturum jurasset. fol. 217. Moguntinensi capitulo, de matrimonio mulieris cujusdam. fol. 217. b. Regi euidam, cui florem allireum misit. fol. 217.b. Abbati et fratribus Trium Fontium, de quodam eorum confratre, qui dum esset in seculo, quinque solidos pro ejus ordinatione dedisset. fol. 217. b. Johanni Indorum regi, hortans ut ad ecclesiam Romanam se suosque convertat. fol. 217. b. Episcopo Lucensi, de L. presbytero a celebratione missarum per biennium præcepto abstinere, quia in quodam Conflictu lapides projecerit. fol. 218. Claremontano Episcopo, de sepultura ecclesiastica patri J. cujusdam non deneganda. fol. 218. L. et C. Fraip., ne bellivi eorum quemlibet clericum coram iis præsumant traliere in Calisam. fol. 218. Clero et populo Angliæ, de canonizatione S. Thomæ Martyris. fol. 218. Impress. inter epistolas S. Ihomae, ed. 1682, p. 880. Vigiliensi Episcopo, utrum duorum compaternorum filii post compateritatem geniti possint matrimonio copulari. fol. 218. Anonymo, de matrimonio puellæ infra nubiles annos. fol. 218. b. Rothomagensi Archiepiscopo, de quæstione, utrum liceat eos, qui ab episcopis suffraganeis sunt excommunicati et ad audientiam ejus appellant, absolvere, antequam ejus sistant judicio. fol. 218. b. G., Auxitan. Archispiscopo, seclis apostolicæ legato, de quæstione, quid sit agendum si monachus in clericum secularem manus injiciat violentas. fol. 218. b. Statutum de duratione treugarum. fol. 218. b. Statutum de vitanda discordia in electione Romani pontificis. fol. 219. Statutum in quo medictas peccatorum eis, qui hæreticos in Gasconia, Albegisio et partibus Toletanis, nomine Cataros, vel Poplicanos vel Paterinos expugnant, relaxatur. fol. 219. Statutum contra Brabantiones, Navaros, et Aragonenses basculos et cotarellos, et alias gentes qui immanitatem in Christianos exercuerant. fol. 219. Statutum contra clericos incontinentes. fol. 219. Statutum contra nundinas vel ferias, quas vulgo tornamenta appellant. fol. !219. Statutum contra rectores civitatum ecclesiis onera imponentes. fol. 219. b. Statutum contra pedagiorum exactiones sine auctoritate regum. fol. 219. b. Confirmatio statutorum Innocentii II. contra ordinationes ab octo G. hæresiarchis et Johanne Stramensi factas. fol. 219. b. Statutum ne episcopi in visitationibus nimis onerosi existant per numerum eorum, qui illos comitantur. fol. 219. b. Statutum de ætate, moribus et scientia episcoporum. fol. 219. b. Statutum de beneficiis non tribuendis antequam vacent. fol. 220. Statutum contra excessus fratrum Templi et Hospitalis. fol. 220. Statutum de clericis in subdiaconatu et supra et in minoribus ordinibtis constitutis, si stipendariis ecclesiasticis sustinentur, coram seculari judice advocatos fieri præsumentibus. fol. 220. Statutum, quod prælati, nisi commonitione canonica præmissa, suspensionis vel excommunicationis sententiam non proferant in subditos. fol. 220. Statutum, quod monachi non pretio in monasterio recipiantur, nec peculium permittantur habere. fol. 220. b. Statutum contra locum venalitatis in quibusdam ecclesiis habitum. fol. 220. b. Excommunicationis sententia prolata in illos qui arma Sarracenis deferant, etc. fol. 220. b. Statutum contra usurarios. fol. 220. b. Statutum contra eos qui duas vel plures ecclesias prohibentur habere. fol. 220. b. Statutum contra eos qui ordinationem ecclesticam procedere non permittunt. fol. 220. b. Statutum de provisione per unamquamque cathedralem ecclesiam magistri, qui clericos ecclesiæ et scholares pauperes gratis doceat. fol. 221. Statutum privilegia quædam concedens leprosis. fol. 221. Statutum contra clericos, qui bona per ecclesias acquisita in alios transferre præsumant. fol. 221. Statutum contra laicos qui, episcoporum auctoritate neglecto, clericos in ecclesiis constituunt. fol. 221. Statutum contra fundatores ecclesiarum aut heredes eorum, qui potestate sua abutuntur. fol. 221. Statutum quod Judæi, sive Sarraceni, Christiana mancipia in domibus suis non permittantur habere. fol. 221.
Eberbach, Monasterium S. Mariae ibidem: Possedit olim codices.'.